CAPE VIDAL MET PAUL SE 4 X 4

Dit was so 1990.

Zululand se dae.

Van die ouens, veral lede van ons bestuurspan in die kantoor, het self hulle persoonlike belastingopgawes voorberei en, omdat hulle nie al die vereistes mbt byvoordelebelasting en toegewings geken het nie, moes hulle jaar na jaar inbetaal. Mettertyd het hulle agterkom dat ek redelik op hoogte en bedrewe was met die belasting en so een vir een het hulle my gevra om te help met die voltooiing van hulle opgawes.

Ek het gehelp… verniet natuurlik want, “hoe kan jy geld vra vir ʼn pêl wat sukkel?”

So het dit gekom dat Paul, die hoof van die mannekragafdeling, na ʼn paar jaar se belasting meevallertjies, besluit het dat dit tyd geword het dat hy my op een of ander wyse moet bedank vir my onbaatsugtige diens.

Een Maandagoggend vra Paul of ons die naweek besig is? Hy het vir ons, dit is nou Vroutjie-doutjie ek en die twee kinders (daardie tyd so ses en elf jaar oud), ʼn verrassing-naweek gereël. Ons moet net Vrydag na werk, met klere en kampkos vir ʼn naweek, by sy huis wees.

Baie opgewonde was ons vroeg Vrydagmiddag by Paul se huis en daar was die verrassing:

Paul het vir ons ʼn naweekkampplek by Cape Vidal bespreek. Sy splinternuwe Ford 4 x 4 bakkie was gepak met alle kamp benodighede. Tent, gasstoof, matrassies ens.

Behalwe dat dit ons gesin se eerste kampervaring sou wees, was dit my eerste geleentheid om ʼn 4 x 4 op die strand te bestuur.

Ons het so ongeveer vyfuur daardie Vrydagmiddag by Cape Vidal aangekom.

Dit het gereën.

Die kampplek is aangewys en ons het, in die reën, begin afpak en die tent, wat ons vir die eerste keer gesien het, begin opslaan.

Dit was chaos!

Dit was net modder.

Ek kan (uit aard van my unieke bou) nie op my hurke sit nie en moes alles gebukkend doen of doen terwyl en plat in die modder gesit het.

Oorkant die pad het ʼn paar manne, blink gedrink, voor hulle karavaan gesit en raad skree.

Baie moeg en vuil het ons, na ure se gesukkel, uiteindelik klaar gemaak.

Ons het egter besluit ons gaan nie toelaat dat die ou hindernissie ons naweek bederf nie. Die volgende oggend is ons vroeg weg strand toe, met die 4 x 4.

Ons gesin se eerste 4 x 4 strand-rit!

By die hoofstrand het ek gestop en almal het uitgespring en in die branders baljaar.

Na sowat ʼn uur was ons weer terug in die bakkie en reg om, strand langs, verder noord in die rigting van Mapelane se ry.

Ek het die bakkie in rat gesit en die petrol getrap. Die resultaat was ʼn gebrul van die enjin en die agterkant van die bakkie wat voel of dit sak. Ek het gevoel hoe ek koud word en my hart na aan stilstand kom. Dit was doodstil in die bakkie. Nie een het ʼn woord gesê nie maar ons het geweet wat dit beteken… die bakkie sit in die sand vas… Paul se nuwe bakkie.

Terwyl ons kon voel hoe almal op Cape Vidal se strand, selfs die raadgewers van die vorige aand, ons met medelye aanstaar, het stories van hoe voertuie teen laagwater gety in die sand vassit en dan teen hoogwater deur die see ‘gevat’ word, deur ons koppe gemaal.

Paul se nuwe bakkie. Hoe sal ek dit ooit verduidelik!

Beelde in ons gedagtes:

Ek het die venster afgerol om uit te kyk hoe diep die bakkie in die sand weggesak het. Bo die gedreun van die see het iemand geskree: “MAAK LOS DIE HAND-BRICK!”

Ek het die venster opgerol, die handrem laat sak, en met ʼn bloedrooi gesig het ek weggetrek en ons het noord gery.

ʼn Paar kilometer verder was daar ʼn pragtige ongerepte strand.

Daar is weer in die water baljaar en ek het op die rotse gesit en die natuur bewonder.

Na nog sowat ʼn uur se strand en see baljaar het ons vêrder gery.

Die volgende skok was toe ons weer stop.

Ek het uitgeklim en toe ek afkyk sien ek die bakke se beige-bekleedsel is pikswart waar ek gesit het. My broek was ook agter pikswart. Ek het besef dit moes van die rots, waarop ek vroeër gesit het, afkomstig gewees het. Ek het die sitplek met ʼn handdoek probeer afvee maar geen sukses nie.

Ek het onmiddellik almal terug in die bakkie geboender en, met ʼn handdoek op die sitplek om verdere gemors te voorkom, terug gery kamp toe.

Daar aangekom het ek met Sunlight Liquid, wat al beskikbare skoonmaakmiddel was, probeer om die sitplek skoon te maak maar dit het niks uitgerig nie. Ons het St Lucia toe gejaag. Sowat dertig kilometer, daardie tyd grondpad. Daar het ons Handy Andy gekoop. Dit is vroutjie-doutjie se staatmaker-skoonmaakmiddel. Sommer voor die winkel het ek met die Handy Andy probeer om die sitplek skoon te kry. Sonder veel meer sukses.

Ons is toe terug Cape Vidal toe waar ons alles, wat in ure afgepak en opgeslaan was, in ʼn rekord tyd afgeslaan en opgepak het en ons is terug Empangeni toe.

By die huis in Empangeni het ek met ʼn matskoonmaakmiddel en olieverwyderaar die sitplek skoon gekry.

Vroutjie-doutjie en ek het die bakkie baie skoon gewas, vir Paul ʼn goeie bottel wyn gaan koop, sy bakkie vir hom terug geneem en vir hom gesê dankie… maar nee dankie.

Later het ons uitgevind dat die swart olierigheid wat op die rotse is, afkomstig is van die minerale wat in daardie omgewing in die seesand is en ook daar gemyn word.

“Geology: Coastal dunes are made of sand, which is the by-product of rocks weathered from inland regions.It is from here that the minerals ilmenite, rutile and zirconoriginate. The inland rock formations have been eroded by rain and wind and washed into the rivers that eventually flow into the Indian Ocean. Once in the sea, the sand is shifted up the coast by currents and wave action. Sand on the continental shelf gets shifted around continuously between the sea-floor, beach and dunes. Wave action deposits the sand containing the heavy minerals onto the beaches and the sand is blown into dunes by the prevailing onshore winds.” (http://www.miningweekly.com/print-version/richards-bay-minerals-kwazulunatal-2007-11-30)

DIE SEAHAWK II

In 2012 besluit Vroutjie-doutjie en ek om vir ons ʼn SKIP/JAG te koop.

Die motivering is wyd:

• Ons het nie meer kinders in die huis nie en ons niks keer ons om aan boord te gaan en vir ʼn dag of ʼn naweek te seil nie.
• Ek wou nog altyd meer tyd aan hengel spandeer en dit sou ideaal wees ons sommer van ons skip (jag) af te hengel
• In die stad is daar “min” afleiding vir avonturiers,
• In ons omgewing, Gauteng, is daar baie mere en as ons skip klein genoeg was sou ons op enige van die mere kon seil.

Ons stel toe ʼn paar vereistes:

• Omdat ons in ʼn meenthuiskompleks gebly het, was dit moeilik om in ons tuin, wat een en ʼn half meter aan alle kante van die grensmuur af was, kaal te tan. Die skip se dek sou die ideale opsie wees. Ons het ook nie ʼn grasperk gehad nie… slegs plaveisel.

Spasie in die tuin:

Vereistes vir ons skip/jag:

• Die jag moet klein en hanteerbaar wees maar terselfdertyd genoeg dek-spasie hê vir twee mense om gemaklik op te beweeg.
• Dit moet kompak wees sodat dit nie te veel spasie by ons meenthuis opneem nie.
• Dit moet lig weer sodat Vroutjie-doutjie dit maklik kan hanteer.

By een van ons sport verskaffers, Sportman’s Warehouse,  kry ons toe net wat ons soek – Die SEAHAWK II:

Genoeg spasie, Voutjie-doutjie kan die maklik hanteer (oppomp, afblaas, dra ens.). wat meer wil ʼn mens hê?

Ons vaar toe ʼn paar keer op die wye waters van die Gautengse mere… twee keer om presies te wees.

Die tweede keer was die opwindendste!

Ons vaar op Roodeplaatdam:

Ons het die Seahawk II opgepomp, ons toerusting gelaai en, met ons veiligheidsbaadjies aan, die grote dam ingevaar. Diep in die dam in sodat ons nie die hengelaars moet pla nie.

Na sowat vyf minute se vaar teen die ongelooflike spoed van .007 knope per dag, hoor ons ʼn geweldige geskree van die wal af.

Op die kant staan daar ʼn man, visstok in die een hand en al waaiende met die ander hand en skree! Ons dink eers hy ken ons van iewers af maar uit die histeriese desperate toonhoogte lei ons toe af iets ontstel hom. Ek dink toe dat jy een of ander seedraak naby ons gewaar, dat ons in lewensgevaar verkeer, en die man ons waarsku. Ek het die water om ons bestudeer maar kon geen draak sien nie!  Vroutjie-doutjie, wie se gehoor baie beter as myne is hoor toe dat die man, ten spyte van vele byvoeglike naamwoorde, aan ons probeer verduidelik dat ons jag se skroef sy lyn opbondel!

Ek het die motor onmiddellik afgeskakel en Vroutjie-doutjie en ek het kant toe begin roei.

Ons het ook daardie dag uitgevind dat van die min dinge wat ons twee nie saam kan doen nie, is roei. Eers beweeg ons agter toe en toe vorentoe en toe al in die rondte.

Ten einde raad het die hengelaar ons maar begin inkatrol. Sowat tien meter van die kant af het hy, onvriendelik, die water ingestorm en sy vislyn van die motor se skroef afgewen.

Ons het dadelik terug gevaar jeti toe en besluit dat om met ʼn skip te vaar nie vir ons is nie.

Dit was tot met die laaste kuier van seuna hier by ons by die see.

Ons het, vandat ons see toe getrek het, gewonder of die bootjie nie lekker op die rivier sal vaar nie. Daar is min aktiwiteit in die rivier en tot by die riviermond is dit redelik vlak. Die rivierwater lyk ook baie kalm.

Seuna en ek het besluit ons gaan die rivier met ons jag aandurf.

Die begin van die vaart was heel skaflik. Dit was so met die draai van die gety en die motor het die boot teen ʼn heel skaflike poed aangedryf.

Seuna aan die stuur van die Seahawk II en ons het so nou en dan geanker om ʼn lyntjie nat te maak.

Die terugvaart jeti toe was egter nie so gemaklik nie!

Dit was sowat ʼn kilometer terug jeti toe en ons het die terugvaart aangepak met seuna aan die stuur. Hy het na sowat vyf minute droogweg opgemerk dat ons nie eintlik vorentoe beweeg nie… inteendeel, dit het gelyk asof ons agtertoe beweeg. Die afleiding wat ons, uit ons beperkte seevaart kennis gemaak het, was dat die stroom te sterk was vir die Seahawk II se motor.

Ons het probeer roei maar die resultate was dieselfde as toe Vroutjie-doutjie probeer roei het. Omdat die enigste gemeenskaplike deler in die roeipogings ekself was, aanvaar ek heimlik dat ek die oorsaak van die roei probleem moet wees. Behalwe vir ons koördinasie probleem was die water, as gevolg van die gety, so laag dat die bodem van ons skip teen die sandbanke vasgesteek het.

Ten einde raad het seuna uitgeklim en die boot sowat ʼn kilometer vêr, tot by die jeti, gesleep. Teen die stroom.

En nou liewe vriende is my skip, die SEAHAWK II, netjies opgevou en in sy sak, in die wendy-huis gebêre. Ons moet dit sien aan ʼn aandenking van ons skeepvaart ondervindinge!

Die goue Hek

In 2009 begin ons huisbou.

Die eerste huis wat Vroutjie-doutjie en ek as eienaar-bouer aanpak. Wat ʼn ondervinding.

Ons bouer, Jacob, is deur ʼn kollega voorgestel. Die ooreenkoms was dat Jacob al die arbeid sou voorsien en ek die materiaal.

Ons eerste ontmoeting met Jacob was vreemd, om die minste te sê. Jacob en ek het ooreengekom om by die erf te ontmoet. Ek het voor die tyd “navorsing” gedoen oor hoe betaling aan die bouer moet geskied. Dit werk, volgens my “navorsing” so; ʼn sekere persentasiebetaling moet na voltooiing van die fondasie geskied, daarna ʼn volgende persentasie wanneer vensterbank hoogte bereik word ens, ens.

Toe ons by die erf kom was Jacob reeds daar.  ʼn Stil ou wat amper nors voorgekom het. Hy het mompelend en met half onvoltooide sinne gepraat. Ek sal, byvoorbeeld, nooit vergeet hoe hy homself aan my voorgestel het nie.

“Ja… ek is Jacob.” was al wat hy vir my gesê het. Nie gegroet of handskud nie. Net die paar woorde en my toe aangekyk asof dit nou my beurt was om iets te sê.

Tydens ons ontmoeting by die erf het dit gelyk of Jakob hom vererg toe ek my betaling metode voorstel.

“Jy sê nie vir my hoe jy my betaal nie.” het hy ergerlik gesê. “Ek sê jou.”

Hy het voor die erf, met die plan voor hom, op die sypaadjie gaan sit en die plan sowat tien minute bestudeer. Vroutjie-doutjie en ek het vir mekaar gekyk, groot oë gemaak en kop geskud.

Hy het opgestaan, gesug, en toe vir my vertel watter persentasies hy wanneer wil hê. Dit was toevallig omtrent dieselfde was as wat ek bereken het.

Dit was egter een van die min kere dat Jacob en ek verskil het. Hy is gelukkig baie bekwaam, eerlik en een van die redes dat huisbou, vir ons, net ʼn plesier was.

Van die min dinge wat nie in Jakob en my ooreenkoms ingesluit was nie, was die alarm en die hek.

Ek het ʼn bekende sekuriteit maatskappy gekontak vir ʼn alarm kwotasie en hulle het hulle verteenwoordiger, George, gestuur om vir my ʼn kwotasie te gee. Dit Kwotasie was twaalfduisend rand, wat in daardie tyd verskriklik baie vir ʼn alarm was. Ek het George bedank vir sy moeite en meegedeel dat sy kwotasie heeltemal te veel is. George het geheimsinnig nader geskuif en my met ʼn fluisterstem meegedeel dat hy dieselfde werk vir vierduisend rand kan doen. Dit was meer aanvaarbaar en ek en George het bladgeskud.

Tydens die installasie vra ek toe vir George of hulle nie sommer elektriesehekke ook installeerder nie? George het gesê hulle doen nie hekke nie maar dat hy ʼn baie goeie vriend het wat dit spotgoedkoop sal doen.

So het dit gekom dat ek Theo, George se goeie vriend en hekinstalleerder, kontak.  Theo het ooreengekom om my die volgende dag te kom sien.

Die volgende dag was ek in die motorhuis besig toe daar ʼn ou Audi stotterend voor die hek tot stilstand kom. Deur die rook kolom kon ek sien die kar is minstens sewe kleure geverf waarvan kanarie-geel, Farari-rooi op die een modderskerm en ʼn blou deur die kenmerkendste was. Daar was ook nog ʼn paar brandewynvlekke om die outentiekheid te bevestig.

Die bestuurder het uitgeklim en met ʼn uitgestrekte hand na my toe aangekom.

“Middag Oom. Ek is Theo die hekinstalleerder.” het hy glimlaggend gegroet.

Dit was ʼn aantreklike jong man. Baie gemaklik in sy werkklere en duidelik dat hy lankal daarmee werk. Dit was ook moeilik om hom in die gesig te kyk want sy bril was gekraak. ʼn Ou kraak, want die stof het al swart geword in die kraak. Ekle keer as ek na sy gesig gekyk het, het my oë onwillekeurig na die kraak in sy brillens gegaan.

“Hoekom skakel jy nie jou kar af nie?” het ek gevra.

“Omdat hy nie weer gaan start nie Oom?” het hy geantwoord.

Om hom brandstof te spaar het ek maar onmiddellik vir hom gewys waar ek die hek wil hê en hy het sommer daar en dan prys gemaak. Sesduisend rand. Vooruit betaalbaar.

Die terme was nie vir my aanvaarbaar nie en ons het ooreengekom dat ek tweeduisend negehonderd rand, sy materiaal koste, vooruit sal betaal en die res sou ek na voltooiing van die werk betaal.

Daardie aand, skuins voor slaaptyd doen ek die oorbetaling. Gewoonlik lees ek nooit die bankbevestiging van betaling nie maar, om een of ander rede, lees ek dit daardie aand. Tot my onsteltenis het ek gesien dat ek nege-en-twintigduisendrand in plaas van tweeduisend-negehonderd rand oorbetaal het! Ek was na aan ʼn hartaanval! Ek was oortuig dat die mannetjie met die stukkende bril en kleurvolle-geduikte kar nooit my geld gaan terugbetaal nie!

Nie ek of Vroutjie-doutjie het daardie nag geslaap nie. Tonele van ʼn jong man met ʼn gekraakte bril, saam met sy vrou en ʼn swetterjoel kleintjies op Durbanse strand met my nege en twintigduisend rand, het die heel nag deur my gedagtes gemaal.

Die volgende oggend, skaars na ses het ek die mannetjie gebel. Hy het doodkalm onderneem dat hy die geld, sodra die bank oopmaak, sal oorplaas na my rekening.

Ek het die vrede nie vertrou nie en die mannetjie se vriend, George die alarm man, gebel en hom van die foutiewe betaling vertel. George het onmiddellik gesimpatiseer en verklaar dat hy ongelukkig nie sal kan help nie want hy ken die hekman nie eintlik nie.

Daardie middag was daar nog geen oorbetaling nie. Ek het die man gebel en hy was reg met ʼn antwoord… wat nogal geloofwaardig was: “Die bank sê die geld wys nog nie in sy rekening nie. Dit sal eers na drie dae wys.”

Ek en Vroutjie-doutjie het die volgende drie dae ook nie geslaap nie.

Die oggend van die vierde dag het ek die mannetjie weer gebel.

“Ek belowe Oom, sodra die bank oopmaak gaan trek ek die geld en betaal dit by Oom se bank in.”

Ek het die foon neergesit en was meer gerus… totdat ek Vroutjie-Doutjie daarvan vertel het.

“Jy’s seker gek?” het sy ontsteld gesê: “Hy sê net hy is beroof en jy sien die geld nooit weer nie!”

Ek het die mannetjie dadelik gebel en gesê die geld mòèt oorbetaal word en nie in kontant getrek word nie. Hy het doodluiters ingestem.

Teen die volgende oggend was daar nog geen betaling nie.

Ek het desperaat ʼn prokureur gebel om raad te vra. Sy het vriendelik die mannetjie se kontak besonderhede geneem en gesê ek moet my nie vêrder bekommer nie.

Daardie selfde middag was daar ʼn betaling in my bankrekening, Drie-en-twintigduisend rand. Die mannetjie het sy sesduidendrand afgetrek. Ek het die prokureer gebel en gevra hoe sy dit reggekry het?

“Ag nee wat.” het sy geantwoord. “Ek het hom net gebel en gesê as die geld nie binne ʼn uur oorbetaal is en die hek nie die volgende dag opgesit is nie, vat ek sy stukkende bril en sy kleurvolle kar.”

Nodeloos om te sê… die volgende middag was die hek, gevaarlik lendelam op.

Ek moes die hek ten duurste, deur ʼn professionele ingenieur laat versterk maar ons het te minste daarna rustig geslaap.

 

 

EK IS VERNEUK!!!!!

Hoeveel keer het ek dit nie al gehoor nie!

     Elke tweede ou, eintlik behoort ek te sê elke ou, wat in ʼn vennootskap was en sy besigheid verloor, se vennoot het hom verneuk, ingeloop, bedrieg. Nooit was hyself skuldig nie. Nog nooit het iemand erken hy het sy besigheid “deur sy alie getrek” nie, of “onder sy alie uitgesuip” nie. Hulle sal nie erken dat hulle bloot te arrogant of dom was om ʼn gelykbreekpunt of ʼn begroting uit te werk nie. Hulle het ook nooit ʼn professionele lewensvatbaarheidstudie laat doen nie. Hulle is veels te slim daarvoor.

     Wanneer jy met hierdie persoon gesels kan jy nie glo so ʼn hiperintelligente wese laat homself so maklik verneuk nie. Inteendeel, hierdie verneuktes is gewoonlik die slimste mense, met die wydste algemene kennis denkbaar. Dit is ironies dat sulke mense gewoonlik niks bereik en niks besit nie.

     My beskeie mening is dat hierdie mense, gewoonlik, aan die Dunning–Kruger effek ly. Dit is ʼn kognitiewe vooroordeel waaraan mense met lae vermoëns ly. Hulle verkeer onder die illusie van superioriteit en daardeur beoordeel hulle-hulle eie kognitiewe vermoëns as groter as wat dit werklik is. Met ander woorde, hy het nie die vermoeë om te besef hoeveel hy nie weet nie en daarom dink hy hy weet alles.

     Ek het ook nog nooit die geleentheid gehad om een van die vennote wat die “verneuker” was te ontmoet nie. Die een wat met alles weggekom het. Wat word van hulle?

     En al wat ons kan doen… is luister… simpatiek… agterdogtig…

Oom Swannie

Wanneer ek hoor van ou mense wat eensaam is, projekteer ek dit instinktief op vrouens. My perspektief is daarin geleë dat die man, oor die algemeen, die lewensmaat is wat eerste tot sterwe kom. Dit is ʼn algemeen aanvaarde feit dat daar meer vrouens as mans in ouetehuise en in bejaarde sorg is.

   Of dit nou vrouens of mans is wat die langste lewe verander nie die feit dat ʼn ou mens se eensaamheid die hartseerste is wat ek nog waargeneem het nie.

   So ʼn paar weke gelede word ek in ʼn kliniek, in ʼn saal met vyf beddens, opgeneem. Kort na my opname, bring ʼn ambulansspan ʼn ou man daar aan. Hy word skuins oorkant my in ʼn bed gehelp want hy kan nie self regkom nie.

   Die verpleegsters wat hom in die bed gehelp het is skaars weg toe is die ou man vas aan die slaap… of is hy dood? wonder ek. Hy lê daar met half oop oë, mond oop gesper en wange ingeduik. Hy is maer.

  

   Eers steur niemand hulle aan hom nie. So half asof hulle gewoond is aan hom. Later toe die rondes gedoen word vir bloeddruk en pille word uitgedeel, begin die ou man beweeg en die suster gaan staan met ʼn lêer langs hom.

    “Meneer Swanepoel ek moet jou nou opneem.” sê sy “Ek wou jou nie vroeër pla nie want jy het geslaap.”

   Hy antwoord haar nie.

   “Naam?”

   Hy antwoord steeds nie… staar net na haar.

   “Wat is jou naam Meneer Swanepoel.”

   “Wat dink jy Suster?” reageer hy met ʼn krakerige maar duidelike stem “My naam is Swannie. Waar het jy van enige Swanepoel gehoor met ʼn ander naam as Swannie.”

   Oom Swannie kyk na die man wat, in die bed langs hom, die situasie proesend van die lag dophou: “ Ek weet nie hoekom enige Swanepoel se ouers die moeite doen om hulle kinders name te gee nie.” sê hy “Alle Swanepoels word altyd Swannie genoem.”

   “Hoe oud is jy Meneer Swanepoel?” gaan die suster ongeduldig voort.

   “Hoe sal ek nou weet? Ek steur my al jare nie aan ouderdom nie. Ek het geen benul hoe oud ek is nie.”

   “Wat is jou adres Meneer Swanepoel?

   Hy kyk haar ʼn kyk asof sy dom is: “Ek weet nie. My seun het my by die Immergroen-versorgingsoord afgelaai en daar bly ek. Ek het nie ʼn idee waar dit is of hoe om daar te kom nie.”

   Die suster het ʼn paar aantekeninge gemaak, die lêer gevat en uitgestap. Ek dink sy het later ʼn familielid gekontak om die inligting te kry want uit Oom Swannie, kon sy niks kry nie.

   Later daardie middag het ʼn baie dinamiese, gryskop vrou vir ʼn paar minute by Oom Swannie kom kuier. Sy het eintlik net ʼn bottel koeldrank en ʼn pakkie lekkers op die kassie neergesit en geloop. Ons het later uitgevind dat dit Oom Swannie se eks-vrou is. Hy is klaarblyklik meer as twintig jaar gelede geskei maar hulle het steeds kontak.

   Al wat sieke, minder sieke en gesonde in die saal was, het Oom Swannie egter gou leer ken. Hy het die meeste van die tyd met half oop oë gelê en slaap maar wanneer hy wakker was, het hy almal laat skater met sy kwinkslae.

   Hier is onder andere ʼn paar van sy mededelinge:

• Een oggend toe die nagskof verpleegsters gou die laaste paar goed moes regkry voor die dagskof oorneem snou hy hulle toe: “Julle is vanoggend soos ʼn klomp dronk vlieë in ʼn matroos kombuis.”
• Die tee word later as gewoonlik uitgedeel en Oom Swannie kyk verlig na die dame wat die tee uitdeel. “Ai ek is so bly om jou te sien.” sê hy “jy weet, as hulle in die weermag die generaal skiet sal geen haan daarna kraai nie maar as hulle die tea girl skiet is daar chaos in die weermag.”
• Behalwe die dame wat Oom Swannie die eerste dag besoek het, het hy nooit ʼn besoeker gehad nie. Selfs voor die operasie, waarvoor hy opgeneem is, het niemand hom besoek of ondersteun nie. Een dag doen die dokter rondes en stap verby Oom Swannie sonder om te stop. Oom Swannie het die res van daardie dag, sonder ophou, gekla oor die dokter hom “geïgnoreer” het. Die volgende dag het die dokter dit duidelik van Oom Swannie gehoor. “Dokter.” het Oom Swannie hom geroskam “Hy strol gister net hier verby en ignoreer my. Weet jy, as ʼn mens in die hospitaal lê en sy vriende en familie ignoreer hom is dit erg maar as sy dokter hom ignoreer is dit verskriklik!”

   Die arme dokter het nie woorde gehad nie. Hy het net ʼn onbeholpe verskoning gemompel.

   Behalwe dat Oom Swannie vir ʼn blaas probleem in die hospitaal was, hy het ʼn permanente kateder ingehad, het hy jare tevore beroerte gehad en kon, as gevolg daarvan, sy een arm en hand nie gebruik nie. Dit was dus vir hom onmoontlik om self te eet. Die verpleegpersoneel het sy kos op die bedtafeltjie neergesit en later, wanneer iemand tyd gehad het, sou hulle hom kom help om te eet. Ek moet byvoeg dat die hospitaal, na my beskeie mening, te min personeel het. Ten spyte daarvan, het die verpleegsters hul bes gedoen om hul pligte na te kom.

   Soms het Oom Swannie, met die gesonde hand, een van die lekkers uit die pakkie wat die eks-vrou vir hom gebring het, gevroetel en desperaat, met een hand, probeer oopmaak. Vroutjie-Doutjie, wat van vroegoggend tot laataand by my in die hospitaal gesit het, het wanner sy dit gesien het, tot Oom Swannie se redding gekom en die lekker vir hom oopgemaak. Sy het ʼn paar keer daaraan gedink om die kos voor hom neer gesit is, vir hom te voer maar die risiko dat hy mag verstik was net te groot.

   Die oggend van my laaste dag in die hospitaal het oom Swannie, met vroutjie-doutjie se aankoms, nog niks geëet nie. Toe sy verby hom loop het hy haar nader geroep.

   “Wil hy nie by die hospitaal se kafeteria vir my ʼn samoesa gaan koop nie?” het hy gevra “Ek het heel nag van ʼn samoesa gedroom en is nou so honger.”

   Vroutjie-doutjie is dadelik af kafeteria en moes met die slegte tyding, dat die kafeteria nie samoesas het nie, terug kom.

    Ek is daardie oggend teen elfuur ontslaan. Vroutjie-doutjie het daarop aangedring dat ons eers iewers in die dorp samoesas gaan soek en dit vir Oom Swannie hospitaal toe neem.

   Ek is ʼn week later vir nog komplikasies in dieselfde hospitaal opgeneem. Hierdie keer vas daar twee ou ooms in die saal. Weereens sonder familie of vriende vir ondersteuning. Die een is na twee dae ontslaan en die ander is, na ʼn operasie, direk hoësorg toe sonder dat iemand sy hand ʼn drukkie gegee het voor hy die teater in is of, soos vroutjie-doutjie altyd met my doen, hom op die voorkop te soen, Daar was ook niemand om vir hom by die teater deur gewag het toe hy uitkom nie.

Hartseer!

Willem

Ons het in Johannesburg gebly terwyl ons huis in Stilbaai gebou is.

Ons het die bouery is so eenmaal per maand besoek en deurentyd was die tuin, wat na die bouery gemaak moes word, een van ons bekommernisse.

Die erf was begroei met tipiese fynbos:

Die fynbos is voor die bouproses skoongemaak maar dit was nie tuingereed nie. Dit was net voorberei om die bou proses te akkommodeer:

Na die huis in April 2014 voltooi is, was tuinmaak ʼn prioriteit. Met behulp van James, die bouvoorman, het ons sy skoonpa, Willem, gekry om ons te help.

Willem het vir my tussen tagtig en vrot gelyk en ek het getwyfel of hy opgewasse was vir die taak. Willem het my egter verseker hy net vier-en-sestig is en nog heel op en wakker voel. Hy dit in die volgende ses maande bewys.

My enigste probleem met Willem was sy aanhoudende rook gewoonte Dit het my geïrriteer en ons het gou ooreengekom dat hy, in werktyd, minder sou rook en sy stompies nie in die erf gooi nie:

Willem het sy sigarette met koerantpapier en Boxer gerol. Dit het ʼn kenmerkende reuk gehad. Jy het altyd geweet waar Willem is deur net sy sigaret reuk te volg.

Ten spyte van Willem se gerook en sy ouderdom het hy ons tuin in ʼn baie kort tyd omskep in ʼn tuin wat aan ons verwagtinge voldoen het.

Eendag het Willem, wat nooit onnodig van die werk weggebly het nie, nie opgedaag nie. Ek was bekommerd en het James gebel. James het vertel dat Willem die vorige aand van maagpyn gekla het en dat hulle het hom Albertina hospitaal toe geneem het. Die dokter by Albertinia hospitaal was baie geskok oor Willem se toestand. Hy het vir James gevra “hoekom bring jy ʼn dooie man na my toe?”

Willem is dadelik oorgeplaas Riversdal hospitaal toe.

Die volgende week het ons tyding gekry dat Willem oorlede is. Willem het maagkanker gehad.

Dit was ʼn geweldige skok. Wat Willem se dood erger maak is die feit dat hy nooit gekla het nie. ʼn Mens sou verwag dat iemand wat maagkanker in ʼn gevorderde stadium het, sekere eetgewoontes sou hê. Siek sou voorkom. Kla van pyn. Willem het nooit gekla nie.

Ons dink nog baie, met skuldgevoel en dankbaarheid, aan ou Willem.

So nou en dan sweef daar so ʼn Boxer-klankie oor die erf. Miskien van een van die werkers in die omgewing afkomstig of dalk een van die bosslapers, waarvan hier heelparty in Stilbaai is.

Vroutjie-doutjie sal dan so by haarself mymer “Ja ou Willem, wat wil jy hê? Hoekom rus jy nie.”

Ons tuin, wat deur Hans in stand gehou word, is opgedra aan Willem.

Voortuin:

Agtertuin:

Groentetuin:

… en daar sterf my feetjie!

… en daar gaan my feetjie dood!

Vandat ek getroud is, het ek ʼn feetjie gehad.

Vir vyf-en-dertigjaar het ek nie een keer my eie klere uit die kas gehaal nie. As ek uit die stort gekom het, het my klere op die bed gereed gelê… my feetjie het dit reggesit. Na ʼn ete was die skottelgoed nooit ʼn probleem nie. As Vroutjie-doutjie die aand gepraat het oor skottelgoed het ek net gesê “Ag los dit vir more.” Die volgende middag, as ek van die werk afkom, was al die skottelgoed gedoen en die volgende ete was gereed. My wonderlike feetjie het die gedoen!

My feetjie kon enige ding doen! Sy kon die braai-rooster was na ʼn aand se gekuier, opruim na ʼn potjiekos-onthaal, stryk… enigiets!

…en toe vrek my fairy… die dag toe ek aftree.

Die eerste oggend na my aftrede lê ons bietjie laat. Ek staan eerste op en gaan stort. Toe ek uit die stort kom lê Vroutjie-doutjie nog in die bed!

“En nou?” vra ek geskok.

“Wat?”

“Waar is my klere?”

“In die kas.”

Ek het nie so ʼn antwoord verwag nie.

Dit het my tyd gevat om by die nuwe verantwoordelikhede aan te pas. Deesdae gaan slaap ek nie as die skottelgoed nie in die skottelgoedwasser gepak is nie. Ek sit foelie onder in die braai voor ek vuur maak want ek moet die volgende oggend die braaier skoon maak. En… en,,, en,,,

ek mis my feetjie!